PHD

Derby, czyli mecz dwóch drużyn z tego samego miasta, grających w tej samej klasie rozgrywkowej, choć dzisiaj mówi się też o regionach, województwach, a nawet derbach krajowych, choć nie wiem, czy to jeszcze są „derby”. Zakładam, że granice województwa ograniczają ten termin, choć pomysłodawcy „derbów” mieli na myśli znacznie mniejszy obszar. Pierwsze rozegrane „derby” odbyły się w Wielkiej Brytanii w grudniu 1860 roku pomiędzy Hallam F.C. oraz Sheffield F.C, choć nazwa została zapożyczona z meczów dwóch lokalnych drużyn mających swoje siedziby w Derby, gdzie rywalizowały zaciekle między sobą zespoły County oraz Midland F.C.

W 1920 roku rozgrywki piłkarskie były rozgrywane w obwodach. I tak hajducki Ruch znalazł się w obwodzie Królewsko-huckim (od Królewskiej Huty, największego miasta w regionie). Do obwodu ligowego zostały zaliczone również gminy Siemianowice-Laurahuta, Nowe Hajduki, Huta Zgody, Świętochłowice, Michałkowice i Bańgów. W lidze pojawiło się 13 drużyn piłkarskich, wśród nich (zachowano oryginalną pisownię z prasy z 1920 roku): Śląsk Świętochłowice, Siła Królewska Huta (od 1934 Chorzów – przyp.autora), Iskra Siemianowice, Paderewski Szarlocinów, Siła Świętochłowice, Ruch Nowe Hajduki (w zasadzie Bismarckhütte, od 1 stycznia 1923 roku Wielkie Hajduki, od 1 kwietnia 1939 roku Chorzów – przyp.autora), Towarzystwo Sportowe Królewska Huta (założone 1901r – czyli jeden z najstarszych klubów ze Śląska– przyp.autora), Silesja Nowe Hajduki, Odra Chorzów, Siła Bańgów, Zgoda Huta Zgoda, Promień Królewska Huta, Sokół Siemianowice. Zakładając dzisiejszą terminologię każdy z tych meczów to derby, ale patrząc na umiejscowienie gminne, to dwie drużyny miały swoje siedziby w Hajdukach tj. Ruch oraz Silesia. I mecz tych drużyn, to były pierwsze oficjalne hajduckie derby w historii dzisiejszego chorzowskiego Ruchu.

W niedzielę 26 września 1920 roku o godzinie 14:00 doszło do spotkania rozgrywek obwodowych pomiędzy Ruchem i Silesią. Prasa pisała:

„Gra wykazała, że obie drużyny chętnie wzięły się do ćwiczeń i wykazały niemałe postępy. Szczególniej „Ruch” z Bismarkhuty grał wcale dobrze, wykazując niemało techniki i pewną kombinację, szczególniej graczy z napadu. To też pokonał on łatwo „Silezję” bijąc w stosunku 8 bramek zdobytych, a ani jednej straconej. Do przerwy (4:0)”.

Derby zakończyły się łatwym zwycięstwem Ruchu 8:0.

Zasady, które obowiązywały w rozgrywkach obwodowych były niezwykle szczegółowo opisane w prasie, określano np. która z drużyn zapewnia piłkę, która drużyna zapewnia sędziego spotkania. Poniżej przykładowy wyciąg ze „Sportowca” z 1920 roku.

„Sportowiec”R:1920, terminarz meczów od 14.11-21.11.1920r

Kojarzycie nazwisko Broll? To pierwszy w historii bramkarz Ruchu, który zginął bohaterską śmiercią w obronie stacji kolejowej Hajduki w III Powstaniu Śląskim. Oprócz tego, że był bramkarzem był wyznaczony do prowadzenia, jako sędzia główny meczów piłkarskich innych drużyn, no chyba, że to Jan Broll, późniejszy Prezes Klubu K.S. „Ruch”…

Co ciekawe, to nie był koniec emocji tego dnia, po meczu pierwszych zespołów, do gry przystąpiły drugie drużyny obu klubów. Prasa pisała:

„Drugie drużyny wyżej wymienionych towarzystw rozpoczęły grę o godzinie 4-ej po południu. I tutaj drużyna „Ruchu” okazała się o wiele silniejsza od przeciwnika, to też do przerwy zyskała 5 bramek, w drugiej połowie gry zaś jeszcze 4, nie tracąc ani jednej. Ponieważ sędzia naznaczony z Towarzystwa Odra Chorzów się nie stawił, przeto sędziował druh E. Zupernok”

(Edward Supernok, działacz Ruchu, pomysłodawca nazwy klubu „Ruch” – przyp.autora).

Ze względu, że każde derby mają jakąś nazwę tym nadaję tytułową nazwę wpisu: PHD (Pierwsze Hajduckie Derby).

Autor: Grzegorz Joszko